12. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük - 1960-1990 Yılları Arasında Türkiye - Konu Özeti - pdf

7.Ünite : Toplumsal Devrim Çağında Dünya ve Türkiye

3.Bölüm : 1960-1990 Yılları Arasında Türkiye

1. Siyasi Gelişmeler
1960 yılına doğru siyasal gerilim hat safhaya ulaşmıştı. Ordu içinde askerî müdahale hazırlığı giderek olgunlaştı ve subaylar 27 Mayıs 1960’ta askerî darbeyle ülke yönetimine el koydu. Türk Silahlı Kuvvetleri adına yönetime el koyan Milli Birlik Komitesi (MBK) ilk iş olarak anayasayı yürürlükten kaldırdı, TBMM ile hükûmeti feshetti ve her türlü siyasal faaliyeti yasakladı. Böylece demokrasi kesintiye uğradı ve Türkiye bu darbeden siyasi, sosyal ve ekonomik açıdan olumsuz etkilendi. MBK yayınladığı bildiride, hareketin hiçbir şahıs ve zümreye karşı olmadığını açıkladı ancak Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Başbakan Adnan Menderes, pek çok bakan ve milletvekili tutuklanarak yargılandı. Bu yargılamalar sonucunda Başbakan Adnan Menderes, Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ve Maliye Bakanı Hasan Polatkan 1961’de idam edildi. Bu kişilerin itibarları 1990’da kabul edilen bir yasayla iade edildi.

28 Mayıs 1960’ta MBK, Orgeneral Cemal Gürsel’e MBK Başkanlığının yanı sıra, Başbakanlık, Millî Savunma Bakanlığı ve Başkumandanlık görevlerini de verdi. Cemal Gürsel asker ve sivil üyelerden oluşan bakanlar kurulu listesini aynı gün ilan etti. MBK yeni bir anayasa ve seçim kanununun hazırlanacağını, ardından da en kısa zamanda seçime gidileceğini belirterek yeni anayasayı oluşturmak için Kurucu Meclis Kanunu’nu kabul etti. İlan edilen geçici anayasayla TBMM’nin bütün anayasal hak ve yetkileri, yeni meclis açılıncaya kadar MBK tarafından kullanılacaktı. MBK yasama yetkisini doğrudan kendisi kullanırken yürütme yetkisini devlet başkanının atadığı ve MBK’nin onayladığı bir Bakanlar Kurulu eliyle kullanacaktı. Bakanlar Kurulu kararıyla birçok subay emekli edilirken çok sayıda öğretim üyesi üniversitelerden uzaklaştırıldı.

Konu özetinin devamı için pdf dosyayı indirebilirsiniz.